خانه ادبیات ایران

شعر و ادبیات یکی از ذخایر غنی فرهنگ ایرانیان به شمار می آید و منشاء هویت وبقای ملت است. تاکید بر اهمیت ارزش والا و حفظ و اشاعه آن به عنوان میراث فرهنگی لازم و ضروری است. از این رو خلق مکانی با هدف شناساندن بزرگان شعر و ادب و آثار آنان و بزرگداشت نام و یادشان نیاز است و ایجاد فضایی شاعرانه در برانگیختن احساس و قوه خیال در صاحبان ذوق و دوستداران هنر، دارای ضرورت است. از آنجا که یافتن خاستگاه طراحی یا ایده ی طرح، مهمترین عامل در شروع طراحی است به جاست که نقطه ی شروع یا ایده، ریشه در مفاهیم و مضامین فرهنگی داشته باشد و یکی از بهترین صنایع فرهنگی هر ملت، شعر و ادبیات آن است که گویای اندیشه و تفکر اصیل آن مردم است. همان طور که شعر ، کوشش شاعر است تا درک او را از انسان و طبیعت در قالب کلام و سخن به نمایش گذارد، معماری نیز حاصل تلاش معمار در جهت خلق فضایی بر پایه ی همان درک و شناخت است و «خیال» عامل برقراری پیوند میان انسان و طبیعت است که هم در زبان شعر و هم در زبان معماری مشترک است. در این پژوهش سعی بر آن بوده است که ضمن ارائه تعاریفی از شعر و معماری و ارتباط آنها از طریق «صورخیال» کانسبپت اصلی را خلق کنیم ، در اینجا سعی شده است تا روح شاعرانه و جوهره شعر که همان صورخیال است را در کالبد معماری بدمیم و صورخیال خود معماری را دریابیم .وقتی با عینک شعری در قلب معماری بنگریم ، خواهیم دید که شعرها در دولایه معماری ممکن است اتفاق بیفتند ، یکی فضای معماری که عناصر کیفی معماری را شامل می شوند و دیگری رفتارها که به سناریوی حضور انسان ها در داستان معماری بر می گردد . به عبارت دیگر ، صورخیال در معماری در دو بعد « شعر فضا » و « شعر رفتار انسان » قابل بررسی خواهند بود . بنابر این برای ایده پردازی به بررسی صور خیال در این دو لایه اهتمام ورزیدیم . به منظور مکان یابی طراحی «خانه ادبیات ایران»، سایت مجاور آرامگاه ظهیر الدوله که مدفن جمعی از شاعران بلند پایه ی این مرزوبوم است انتخاب شده و سپس با پرداختن به موضوع ، با رویکردی شاعرانه و بوطیقایی ، سعی در پیمایش نسبتا فراگیری شده است . به طور خلاصه، گفتارهای این مسیر به قرار زیر است: نخستین گام معرفی این پروژه ، به بیان انگیزه های گرایش به موضوع می پردازد. در گام بعد، مهمترین رکن پیمایش کتابخانه ای پروژه که همان موضوع شاعرانگی و آفرینشگری است، مورد بررسی قرار می گیرد. نمود آن در معماری و نحوه تجلی آن ، موضوع گفتار سوم و چهارم است. سپس در گفتار پنجم به تحلیل سایت برگزیده خواهیم پرداخت. گفتار ششم، سعی در معرفی نمونه های موردی مشابه به لحاظ عملکردی و چه به لحاظ ساختار تشکیلاتی چنین خانه های ادبی در ایران و جهان دارد. درگفتار هفتم به تبیین برنامه ریزی محتوایی پروژه و نیز برنامه ریزی فیزیکی طرح پرداخته شده است. آخرین گفتار رساله نیز به معرفی ایده ها و کانسپت های طراحی، و در نهایت طرح پیشنهادی که سادگی و خلوص مهمترین و اصلی ترین ویژگی آن است ، خواهیم پرداخت.